បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ជាតិផ្សារ ផុងលឺវ ខូវវ៉ាយ

ក្នុងបរិយាកាសដ៏អ៊ូអរ ពោរពេញទៅដោយអត្តសញ្ញាណជនជាតិ ពិធីបុណ្យ កាតេ ឆ្នាំ ២០២៥ របស់ជនជាតិ ចាម កាន់ព្រហ្មញ្ញសាសនាបានប្រព្រឹត្តឡើងក្នុងរយៈពេល ៣ ថ្ងៃ (ចាប់ពីថ្ងៃទី ២០ ដល់ថ្ងៃទី ២២ ខែ តុលា) នៅភូមិ ហ៊ឺវឌឹក ឃុំ ភឿកហ៊ឺវ (ខេត្ត ខាញ់ហ្វា) និងបណ្តាកេរដំណែលប្រាង្គប្រាសាទ៖ ប៉ូក្លងហ្ការ៉ាយ ប៉ូរ៉ូមេ និង ប៉ូអ៊ីនឺ នឺហ្គារ៍។

នៅតំបន់ប៉ែកខាងលិចស្រុកទេស ងេ ក្រៅពីមុខងារធារាសាស្រ្តរហាត់ទឹកកំពុងក្លាយជាផលិតផលដ៏វិសេសវិសាលទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ។

ពិធីបុណ្យអកអំបុកត្រូវបានបងប្អូនជនជាតិ ខ្មែរ ទីក្រុង កឹនធើ និងខេត្តទាំងឡាយនៅវាលទំនាបទន្លេ គឺវឡុង ប្រារព្ធឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំក្នុងគោលបំណងអភិរក្ស និងលើកស្ទួយតម្លៃវប្បធម៌ប្រពៃណី។ សកម្មភាពមួយក្នុងចំណោមសកម្មភាពលេចធ្លោគឺការប្រណាំងទូក ង ប្រពៃណី។

នៅកណ្តាលបេះដូងទីក្រុង ដាណាំង សម័យទំនើប សំឡេងគងឃ្មោះគឹកកង ចង្វាក់រាំថ្វាយមេឃនិងខ្យល់ដង្ហើម ភូមិសិប្បកម្មប្រពៃណីរបស់បងប្អូនជនជាតិ កឺទូ នៅតែបន្លឺឡើងក្នុងជំហានជើងក្រុមយុវមិត្តជំនាន់ហ្ស៊ី (Gen Z)។

ក្នុងដំណើរការពលកម្មច្នៃប្រតិដ្ឋរបស់ប្រជាជននៅ តីង្វៀន រនាតថ្មបានកកើតឡើង និងក្លាយជា "សរសៃខ្សែ" តភ្ជាប់សហគមន៍បណ្តាជនជាតិលើដែនដីព្រៃព្រឹក្សាដ៏ធំល្វឹងល្វើយ។

សិប្បករជនជាតិ ថៃ ជាច្រើននាក់នៅខេត្ត ដៀនបៀន ឃ្មាតខ្មីទាំងយប់ទាំងថ្ងៃនៅក្បែរកីតម្បាញ បង្កើតបានជាផ្ទាំងសំពត់ដ៏ទាក់ភ្នែក និងបង្រៀនឱ្យក្មេងៗ ជំនាន់ក្រោយរបៀបត្បាញតាំងពីក្បូរក្បាច់ រចនានីមួយៗ ជាដើម។

អស់រយៈពេលជាង ១៥ ឆ្នាំមកហើយ អ្នកស្រី វី ធីយុង (អាយុជិត ៨០ ឆ្នាំ) ជាជនជាតិ ថាយ រស់នៅភូមិ វាំងម៉ូន ឃុំ ង៉ាមី ខេត្ត ងេអាន ដែលជាកន្លែងជនជាតិ អ៊ើឌូ រស់នៅ។ អ្នកស្រីតែងតែអំពល់ចិត្តអំពីការ​ថែរក្សា និងបន្តវេនថែសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិ អ៊ើឌូ ជានិច្ច។

តម្បាញសំពត់សង្កិម មុខរបរប្រពៃណីយូរលង់ណាស់មកហើយផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងមធ្យោបាយចិញ្ចឹមជីវិតរបស់បងប្អូនជនជាតិ ចាម នៅឃុំ តឹនចូវ (ខេត្ត អានយ៉ាង)។ រូបថត៖ អានហៀវ

ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លង អ្នកមានប្រជាប្រិយភាពគឺជាកម្លាំងស្នូល ជាស្ពានមេត្រីជួយបងប្អូនជនជាតិភាគតិចគោរពត្រឹមត្រូវ​គោលការណ៍ គោលនយោបាយ ច្បាប់របស់បក្ស និងរដ្ឋ រួមចំណែកក្នុងការពង្រឹងធ្លុងមហាសាមគ្គីប្រជាជាតិ។

ខេត្ត បាក់និញ មានបងប្អូនជនជាតិភាគតិចរស់នៅជាង ៣៩ ម៉ឺននាក់ (ស្មើនឹងចំនួន ១១,០២% នៃចំនួនប្រជាជនទូទាំងខេត្ត) ដោយមានសមាសភាគជនជាតិជាច្រើន ក្នុងនោះមានសមាសភាគជនជាតិភាគតិចសំខាន់ៗចំនួន ៧ រួមមាន៖ នុង តី សានយៀវ ចិន កាឡាន សានជី យ៉ាវ (ស្មើនឹងអត្រាចំនួន ៩៧,៧៨% នៃចំនួនជនជាតិភាគតិចទាំងអស់)។ ក្រុមជនជាតិនីមួយៗ មានសម្លៀកបំពាក់ ទំនៀមទម្លាប់រៀងៗ ខ្លួន បង្កើតឱ្យមានភាពខុសប្លែកនិងវប្បធម៌សម្បូរបែបសម្រាប់ដែនដីនេះ៕

នៅពីថ្ងៃទី ១ ខែ វិច្ឆិកា នៅក្នុងពីធីរំលឹកអនុស្សាវរីយ៍ទិវាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ វៀតណាម (ថ្ងៃទី ២៣ ខែ វិច្ឆិកា) ផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងសប្តាហ៍វប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍អបអរសាទរពិធីបុណ្យ អកអំបុក ឆ្នាំ ២០២៥ ប្រព្រឹត្តឡើងនៅសង្កាត់ ង្វៀតហ្វា ខេត្ត វិញឡុង មន្ទីរវប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍ខេត្តបានប្រកាសពីការសម្រេចចិត្តរបស់ក្រសួងវប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍ ស្តីពីការដាក់បញ្ចូលហត្ថកម្មវិចិត្រសិល្បៈ "ធ្វើមកុដ របាំងមុខរបស់បងប្អូនជនជាតិ ខ្មែរ" ទៅក្នុងបញ្ជីរាយនាមបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីជាតិ។

នៅថ្ងៃទី ៦ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៥ នៅមជ្ឈមណ្ឌលឃុំព្រំដែន ធូលុម (ខេត្ត ឡាយចូវ) ប្រព្រត្តិឡើងជាច្រើនសកម្មភាពវប្បធម៌ សិល្បៈដ៏ល្អពិសេសនៅទិវាមហោស្រពវប្បធម៌ - បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជនជាតិ ហាញី ឆ្នាំ ២០២៦ ដូចជា៖ ការបង្ហាញពីរបៀបធ្វើនំយ៉ៃប្រពៃណី ឈុតឆាកដកស្រង់ចេញពីពិធីកិច្ចសែនបុព្វបុរស - ជូនពរជីដូនជីតា ឪពុកម្តាយបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីក្នុងថ្ងៃដំបូងឆ្នាំថ្មី របរហត្ថកម្មប្រពៃណី ច្នៃបង្កើតរូបសម្លៀកបំពាក់ សមោសរភោ​ជនាហារ បង្ហាញបច្ចេកទេសច្នៃបង្កើតឧបករណ៍ភ្លេងប្រពៃណីជាដើម៕

នៅថ្ងៃទី ៥ ខែ វិច្ឆិកា បងប្អូនជនជាតិ ខ្មែរ ប្រជាជននិងអ្នកទេសចររាប់ពាន់នាក់បានប្រមូលផ្តុំគ្នាមកតំបន់រមណីយដា្ឋន អាវបាអម (ស្រះគូ) នៅសង្កាត់ ង្វៀតហ្វា ខេត្ត វិញឡុង ដើម្បីសម្របខ្លួនចូលក្នុងបរិយាកាសឱឡារិកនៃពិធីបុណ្យអកអំបុក។ សំឡេងភ្លេងពិណពាទ្យលាយជាមួយសំឡេងឧគ្ឃោសនសព្ទ សំឡេងហ៊ោកញ្ជ្រៀវគាំទ្រនៅតាមមណ្ឌលប្រកួតប្រជែងកីឡា ល្បែងប្រជាប្រិយបង្កើតបានជាបរិយាកាសវប្បធម៌ដ៏ពុះកញ្ជ្រោល ពិធីបុណ្យពោរពេញទៅដោយលក្ខណៈចម្រុះពណ៌។

នៅយប់នៃថ្ងៃទី ៤ ខែ វិច្ឆិកា មន្ទីរវប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍ទីក្រុង កឹនធើ សហការជាមួយអង្គភាពពាក់ព័ន្ធរៀបចំពិធីថ្វាយព្រះខែនៅវត្ត ឃ្លាំង (សង្កាត់ សុកត្រាំង ទីក្រុង កឹនធើ)។

នារសៀលថ្ងៃទី ៣ ខែ វិច្ឆិកា នៅទន្លេ ឡុងប៊ិញ (សង្កាត់ ឡុងឌឹក និង ហ្វាធន់) ការប្រណាំងទូក ងខេត្ត វិញឡុង ដណ្តើមពានរង្វាន់ ៦២០ ចូវធើយ ឆ្នាំ ២០២៥ ត្រូវបានចាប់ផ្តើម។ នេះជាសកម្មភាពគោលដៅសំខាន់អបអរសាទរពិធីបុណ្យអកអំបុកឆ្នាំ ២០២៥ ជាពិធីបុណ្យមួយក្នុងចំណោមពិធីបុណ្យដ៏ធំរបស់បងប្អូនជនជាតិ ខ្មែរ ណាមបូ (ភូមិភាគខាងត្បូង)។

ល្ងាចថ្ងៃទី ៣ ខែវិច្ឆិកា ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃពិធីបុណ្យអកអំបុក - ប្រណាំងទូក ង ឆ្នាំ ២០២៥ លើដងទន្លេ Maspero (សង្កាត់ ភូលើយ និងសង្កាត់ សុកត្រាំង ទីក្រុង កឹនធើ) បានប្រារព្ធឡើងពិធីបណ្តែតប្រទីប និងទូក កាហូវ។ សកម្មភាពនេះមានការចូលរួមពីតំណាងវត្តអារាម ឃុំ និងសង្កាត់នានាលើមូលដ្ឋាន ដោយមានប្រទីបចំនួន ២០ និងទូក កាហូវ ចំនួន ៤ បានបញ្ចេញពន្លឺព្រមៗគ្នា បង្កើតបានជាបរិយាកាសចម្រុះពណ៌ចែងចាំងឆ្លុះលើផ្ទៃទឹក ដ៏ស្រស់ស្អាត ទាក់ទាញប្រជាជន និងភ្ញៀវទេសចរអញ្ជើញមកទស្សនាយ៉ាងកុះករ៕

ក្នុងបរិយាកាសដ៏អ៊ូអរនៃពិធីសែនដូនតា សំឡេងស្គរផ្ទួនៗ រួមជាមួយនឹងជំហានបោលយ៉ាងខ្លាំងក្លានៃគោទាំងនឹមៗ បានបង្កើតជាបរិយាកាសពុះកញ្ជ្រោលនៃបុណ្យប្រណាំងគោ បៃនូយ ជាព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ កីឡាដ៏វិសេសវិសាល ផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងជីវភាពស្មារតីរបស់បងប្អូនជនជាតិ ខ្មែរ តំបន់ បៃនូយ (ខេត្ត អានយ៉ាង)។

វត្តសំរោង នាមវត្តពេញគឺ វត្តបទុមវង្សាសំរោង ស្ថិតនៅសង្កាត់ សុកត្រាំង ទីក្រុង កឹនធើ គឺជាគោលដៅទេសចរណ៍ខាងជំនឿវិញ្ញាណដ៏ល្បីឈ្មោះមួយ។

កន្លងទៅនៅ ខាញ់ហ្វា និង ឡឹមដុង បងប្អូនជនជាតិ ចាម្ប៍ កាន់ព្រហ្មញ្ញសាសនារួមជាមួយនឹងភ្ញៀវទេសចរ​អញ្ជើញមកពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានអញ្ជើញចូលរួមពិធីបុណ្យ កាតេ ឆ្នាំ ២០២៥ ជាព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ប្រពៃណី​សំខាន់បំផុតប្រចាំឆ្នាំរបស់បងប្អូនជនជាតិ ចាម្ប៍។

ជារៀងរាល់ឆ្នាំ តាមប្រពៃណីព្រះពុទ្ធសាសនាទក្ខិណនិកាយ ខ្មែរ បន្ទាប់ពីរដូវចូលវស្សាម្តងៗ វត្តអារាម ខ្មែរ នៅតាមខេត្ត ក្រុងនៃភាគខាងត្បូងប្រទេស វៀតណាម ក៏ប្រារព្ធពិធីបុណ្យកឋិនទាន។ នេះជាឱកាសសម្រាប់ពុទ្ធបរិស័ទប្រគេនត្រៃចីវរដល់ព្រះសង្ឃគង់ចាំព្រះវស្សាត្រីមាស។ ជាពិសេស ពិធីបុណ្យនេះប្រព្រឹត្តទៅក្នុងរយៈពេលមួយខែប៉ុណ្ណោះគិតចាប់ពីចេញវស្សា វត្តនីមួយៗ រៀបចំទទួលកឋិនតែម្តងតាមវិន័យបញ្ញត្តិ។

តំបន់ដីប៉ែកខាងត្បូងខេត្ត ខាញ់ហ្វា មិនត្រឹមតែអូសទាញជើងភ្ញៀវទេសចរដោយសាររស្មីព្រះអាទិត្យពណ៌មាសឆ្នេរសមុទ្រពណ៌ខៀវ និងពំនូកខ្សាច់ទាំងឡាយលាតសន្ធឹងវែងអន្លាយដូចជាមិនមានទីបំផុតប៉ុននោះទេ ថែមទាំងលាក់ទុកនូវគោលដៅជាច្រើនមានសម្រស់ដ៏អន្ទងចិត្ត និងខុសប្លែកពីគ្នានៃមូលដ្ឋាននីមួយៗ។

យោងតាមព្រះតេជគុណ គៀន សូផាត ព្រះចៅអធិការវត្ត បទុមគិរីរង្សី (វត្ត ស្តរ) ភូមិ ថាញ់ដុង សង្កាត់ ប៊ិញមិញ (ខេត្ត តៃនិញ) របាំយក្សគឺជាវិបល្លាសមួយដ៏វិសេសវិសាលនៃឆាកល្ខោនរបាំ - ទម្រង់របាំរឿងប្រពៃណីរបស់ជនជាតិ ខ្មែរ តាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ ផ្តើមចេញពីប្រភពរបាំរឿងរបាំងមុខ ល្ខោនខោល សម្ដែងឡើងវិញបណ្តាឈុតឆាកដកស្រង់ចេញពីវីរកថារឿងរាមកេរ្តិ៍។ ប្រសិនបើល្ខោនខោលផ្តោតសំខាន់លើការសម្ដែងដោយពាក់របាំងមុខ រីឯរបាំយក្សផ្តោតសំខាន់ទៅលើភាសាកាយវិការជាពិសេសចលនាដៃនិងជើង គោលបំណងបង្ហាញពីបុគ្គលិកលក្ខណៈ អជ្ឈាស័យតួអង្គជាពិសេស និមិត្តរូបព្រះអាទិទេពទាំងឡាយ និងព្រាយបិសាចនៅក្នុងនិទានកថា។

ស្រុកទេស ហ្វេ មិនត្រឹមតែមានមតកចេតិយ វត្តអារាមព្រមទាំងដងទន្លេ ហឿង ដ៏សែនមនោរម្យប៉ុននោះទេ ថែមទាំងមានខឿនវប្បធម៌ម្ហូបអាហារដ៏សែនសម្បូរបែបទៀតផង។ លេចធ្លោក្នុងចំណោមនោះគឺនំ ប៊ុន បហ្វេ (នំបញ្ចុកសាច់គោ ហ្វេ) - មុខអាហារឆ្លុះបញ្ចាំងវប្បធម៌ម្ហូបអាហារយ៉ាងជ្រាលជ្រៅរបស់ប្រជាជនដែនដីអតីតរាជធានី។

រួមជាមួយនឹងទម្រង់សិល្បៈ "ស្គរគូ គងបី ឃ្មោះប្រាំ" - បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីជាតិមុខរបរត្បាញសំពត់សង្កិម ស៊ីថ្វយ កំពុងក្លាយជាផលិតផលទេសចរណ៍សហគមន៍ដ៏វិសេសវិសាលរបស់ខេត្ត ដាក់ឡាក់។

ចាប់ពីថ្ងៃទី ២១ ដល់ថ្ងៃទី ២៣ ខែ កញ្ញា មាមីងបងប្អូនជនជាតិ ខ្មែរ នៅភាគខាងត្បូងនៃប្រទេស វៀតណាម បានប្រារព្ធពិធីបុណ្យសែនដូនតា ជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីមួយដ៏សំខាន់ក្នុងឆ្នាំ។ ដោយមានពិធីកិច្ចពុទ្ធសាសនា និងទំនៀមទម្លាប់ដ៏វិសេសវិសាល ពិធីបុណ្យនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីជីវភាពស្មារតី ជំនឿ និងប្រពៃណីរបស់ជនជាតិ ខ្មែរ រួមចំណែកក្នុងការថែរក្សានូវអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជាតិ។

នៅថ្ងៃទី ២១ និង ២២ ខែ កញ្ញា បងប្អូនជនជាតិ ខ្មែរ ជាច្រើនកុះករនៅខេត្ត ដុងណាយ និងមូលដ្ឋានជាច្រើនទៀត​បាន​មកកាន់វត្តរាជមហាជេតវនារាម ភូមិធំ ឃុំ ឡុកហ៊ឹង ចូលរួមបុណ្យសែនដូនតា ដែលជាពិធីបុណ្យមួយមានអត្ថន័យរំលឹកដល់​ការ​ចិញ្ចឹមបីបាច់​ថែរក្សា​របស់បុព្វការីជន ជីដូនជីតា និងមាតាបិតាដែលបានចែកឋានទៅ។

ដោយពាំនាំឱជារសធ្លាប់ពិសា និងជិតដិត នាំឱ្យនឹកឃើញអំពីតំបន់ជនបទស្ទឹងទន្លេ គុយទាវ មី ថ ជាមុខម្ហូបអាហារល្បីឈ្មោះរបស់តំបន់វាលទំនាបទន្លេ គឺវឡុង តាំងពីប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅហើយ។

ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌសែនដូនតាគឺជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីមួយក្នុងចំណោមបុណ្យប្រពៃណីដ៏សំខាន់ៗ ហើយបង្កប់នូវអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌របស់ជនជាតិ ខ្មែរ។ ពិធីបុណ្យនេះ ប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី ១ រោច ដល់ថ្ងៃទី ១៥​​ រោច ខែភទ្របទ រៀងរាល់ឆ្នាំ។

ខេត្ត វិញឡុង មាន​ប្រជាជន​សរុប​ជិត ៤,២ លាន​នាក់ ក្នុង​នោះ​ជនជាតិ​ ខ្មែរ ​មាន​ប្រមាណ ៨,៤%។ ជាច្រើនឆ្នាំកន្លង ការថែរក្សាភាសានិយាយ និងអក្សរ ខ្មែរ តែងតែជាកិច្ចការសំខាន់ក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍វិស័យអប់រំ និងវប្បធម៌របស់មូលដ្ឋាន។ ដោយសារមានការសហការយ៉ាងស្អិតល្មួតរវាងអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ផ្នែកអប់រំ និងសហគមន៍ ជាពិសេសគឺវត្តព្រះពុទ្ធសាសនាទក្ខិណនិកាយ ខ្មែរ ទាំងឡាយ ការបង្រៀន និងរៀនអក្សរ ខ្មែរ នៅ វិញឡុង ទទួលបានលទ្ធផលវិជ្ជមានជាច្រើន។

យោងតាមព័ត៌មានពីនាយកដ្ឋានវប្បធម៌បណ្តាជនជាតិ វៀតណាម (ក្រសួងវប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍) បានឲ្យដឹងថា ទិវាមហោស្រពវប្បធម៌ជនជាតិ ចាម លើកទី ៦ ឆ្នាំ ២០២៥ នឹងប្រព្រឹត្តឡើងនៅខេត្ត ខាញ់ហ្វា ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៧ ដល់ ១៩ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០២៥ ដោយមានការចូលរួមពីខេត្ត ក្រុងចំនួន ៦ រួមមាន៖ ខាញ់ហា្វ យ៉ាឡាយ ដាក់ឡាក់ ឡឹមដុង អានយ៉ាង និងទីក្រុង ហូ ជីមិញ។