ទីក្រុង ហូជីមិញថ្មី៖ ការអភិវឌ្ឍកំពង់ផែសមុទ្រទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលសមុទ្រអន្តរជាតិ

ការតភ្ជាប់ដើម្បីបង្កើតសក្តានុពលថ្មីសម្រាប់មជ្ឈមណ្ឌលសមុទ្រ

ទីក្រុង ហូជីមិញ ដោយមានឧត្តមភាព “មុខចំណង” នៃបណ្ឌុំកំពង់ផែទឹកជ្រៅ កាយមែប - ធីវ៉ាយ និងប្រព័ន្ធកំពង់ផែចំនួន ៨៩ បន្ទាប់ពីការច្របាច់បញ្ចូលគ្នា កំពុងប្រឈមមុខនឹងឱកាសស្ទុះផ្លោះដើម្បីក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលនាវាចរណ៍ខ្នាតអន្តរជាតិ។

យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍កំពង់ផែសមុទ្ររបស់ទីក្រុងមិនបញ្ឈប់ត្រឹមសកម្មភាពផ្ទុកលើកដាក់ និងដឹកជញ្ជូនទំនិញបែបប្រពៃណីនោះទេ ថែមទាំងបើកទូលាយខ្សែសង្វាក់នៃសេវាកម្មតម្លៃបន្ថែមដូចជា ការចាក់ប្រេងឥន្ធនៈ ការផ្គត់ផ្គង់កប៉ាល់ ការថែទាំបច្ចេកទេស ហិរញ្ញវត្ថុ ធានារ៉ាប់រងផ្លូវសមុទ្រ logistics រក្សាភាពត្រជាក់ ការដឹកជញ្ជូនទំនិញតាមសមុទ្រ (ICD) និងការចែកចាយក្នុងទីក្រុង។ ការបង្កើតប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីសេវាកម្មផ្លូវសមុទ្រ និងហិរញ្ញវត្ថុនេះនឹងរួមចំណែកដោយផ្ទាល់ដល់ការពង្រឹងមជ្ឈមណ្ឌលហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិទីក្រុង ហូជីមិញ នាពេលអនាគត។

បន្ទាប់ពីការច្របាច់បញ្ចូលគ្នាជាមួយខេត្ត ប៊ិញយឿង និងបារៀ – វូងតាវ ទីក្រុង ហូជីមិញ បានក្លាយជាតំបន់ទីក្រុងពិសេសមួយមានឆ្នេរសមុទ្រជាប់គ្នាលាតសន្ធឹងពី កឹនយ៉ើ – វូងតាវ – ហូត្រាម – កុនដាវ។ លំហសមុទ្របើកចំហបង្កើតជាគុណប្រយោជន៍ដ៏កម្រសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសមុទ្រដ៏ទូលំទូលាយ ក្នុងនោះទីក្រុងក៏បានកំណត់វិស័យសំខាន់ៗចំនួនបីគឺ៖ សេដ្ឋកិច្ចសមុទ្រ និង logistics ឥន្ធនៈឧស្ម័ន – ថាមពល – ថាមពលកកើតឡើងវិញ ទេសចរណ៍ – ទីក្រុងសមុទ្រ។

ក្នុងចំណោមសសរស្តម្ភទាំងបីនេះ សេដ្ឋកិច្ចសមុទ្រ និង logistics ត្រូវបានចាត់ទុកថាជា “គ្រឿងចក្រកំណើន” នៅពេលទីក្រុងកំណត់ទិសដៅបង្កើតបណ្ឌុំកំពង់ផែ- logistics ឆ្លាតវៃ កាយមែប - ធីវ៉ាយ - កឹនយ៉ើ តាមគំរូនៃកំពង់ផែឌីជីថលដំណើរការលើមូលដ្ឋានគ្រឹះទិន្នន័យធំ (Big Data) និងមជ្ឈមណ្ឌលសម្របសម្រួលឌីជីថល។ គោលដៅគឺដើម្បីកសាងមជ្ឈមណ្ឌល logistics សមុទ្រឈានមុខគេនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ តភ្ជាប់ដោយផ្ទាល់ទៅនឹងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកល។

បច្ចុប្បន្ននេះ logistics មានអត្រាចំនួន ១០ - ១៥% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ទីក្រុង ហូជីមិញ ប៉ុន្តែនៅតែមានឱកាសច្រើនសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ។ ទំនិញប្រហែល ៧០% ពីផ្លូវកាយមែប – ធីវ៉ាយ កំពុងត្រូវបានដឹកជញ្ជូនទៅកាន់ទីក្រុងតាមផ្លូវទឹក រួមចំណែកដល់ការកាត់បន្ថយសម្ពាធលើផ្លូវថ្នល់ ហើយបើកឱកាសក្នុងការបង្កើតតំបន់ភស្តុភារកម្មក្រោយកំពង់ផែតាមបណ្តោយទន្លេ សៃហ្គន – ទន្លេ ដុងណៃ។

បណ្តាមូលដ្ឋានដូចជា គូជី យ៉ូវទៀង និង អានតៃ មានសមត្ថភាពទទួលកប៉ាល់ដឹកទំនិញលើសពី ១០០TEU ក្លាយជា "កំពង់ផែខាងក្រោយ" ដំណរភ្ជាប់ដោយផ្ទាល់ទៅកាន់សួនឧស្សាហកម្ម - តំបន់កែច្នៃនាំចេញ - មជ្ឈមណ្ឌលចែកចាយក្នុងទីក្រុង។

ប្រសិនបើត្រូវបានទាញយកប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព តំបន់នេះអាចបង្កើតជាខ្សែសង្វាក់ដឹកជញ្ជូនផ្លូវទឹក-ផ្លូវដែក-ផ្លូវគោក ជួយកាត់បន្ថយថ្លៃដើមដឹកជញ្ជូន និងបង្កើនភាពប្រកួតប្រជែងនៃទំនិញ។

នៅ​តាម​តំបន់ផ្ទៃរាប ខេត្ត​ព្រះ​សីហនុ (កម្ពុជា) បច្ចុប្បន្ន​ទទួល​បាន​តែ​កប៉ាល់​ដែល​មាន​ទម្ងន់​ក្រោម ៥០.000 តោន​ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​ទំនិញ​ភាគច្រើន​នៅ​តែ​ត្រូវ​បាន​ឆ្លងកាត់​ប្រទេស​សិង្ហបុរី ឬ​កំពង់ផែឡាំចាបាំង (Laem Chabang) (ប្រទេស ថៃ) មាន​ទិន្នផល​ប្រហែល ២ លាន TEUក្នុងមួយឆ្នាំ។

ប្រសិនបើទីក្រុង ហូជីមិញ អាចរចនាផ្លូវដឹកជញ្ជូនដ៏ល្អប្រសើរ និងភ្ជាប់សេវាកម្មកំពង់ផែនៅក្នុងបណ្តុំ កាយមែប - ធីវ៉ាយ ទីក្រុងនេះអាចទាក់ទាញទំនិញដឹកជញ្ជូនពីអនុតំបន់មេគង្គបានទាំងស្រុង កាត់បន្ថយការធ្វើដំណើរទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក - អឺរ៉ុប និងបង្កើនការទាក់ទាញអន្តរជាតិ។

លោក វ៉ូនិញ សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃក្រុមហ៊ុន Gemadept បានអោយដឹងថា ចាំបាច់ត្រូវដំណរភ្ជាប់កំពង់ផែទាំងអស់នៅក្នុងបណ្តុំកំពង់ផែ កាយមែប - ធីវ៉ាយ ទៅជាបណ្តាញកំពង់ផែ មានទំនាក់ទំនងគ្នាទៅវិញទៅមក ចែករំលែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ទិន្នន័យ និងសេវាកម្ម ជំនួសឱ្យការដំណើរការដោយឡែកពីគ្នាទៅតាមអ្នកវិនិយោគម្នាក់ៗ។ ជាមួយគ្នានេះ ចាំបាច់ត្រូវ “ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផលិតផលកំពង់ផែ” ពីសេវាកម្មផ្ទុក និងដឹកជញ្ជូនទំនិញ ទៅជាសេវាកម្មពេញលេញមួយរួមមាន៖ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈ (bunkering) ការផ្គត់ផ្គង់កប៉ាល់ (ship supply) ការជួសជុលអណ្តែតទឹក ការធានារ៉ាប់រងសមុទ្រ និងហិរញ្ញប្បទានពាណិជ្ជកម្ម។

លោក វ៉ូ និញ បានចែករំលែកថា៖ “ជារៀងរាល់ខែ មានកប៉ាល់ធំៗជាង ១០០ គ្រឿងមកចុះចតតំបន់ កាយមែប – ធីវ៉ាយ។ ប្រសិនបើសេវាកម្មដឹកជញ្ជូនកប៉ាល់ទាំងអស់ត្រូវបានអនុវត្តត្រឹមត្រូវនៅទីក្រុង ហូជីមិញ ប្រាក់ចំណូលពីសេវាកម្មនឹងលើសពីប្រាក់ចំណូលពីការដឹកជញ្ជូនទំនិញទៅទៀត”។

យោងតាមលោក និញ ដើម្បីធ្វើដូច្នេះ ទីក្រុង ហូជីមិញ ត្រូវការចំណុចសម្របសម្រួលបង្រួបបង្រួមឯកភាព គ្រប់គ្រងកាលវិភាគកប៉ាល់ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ សេវាកម្ម និងស្តង់ដារទិន្នន័យ ហើយក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ ការកសាងវេទិកាកំពង់ផែឆ្លាតវៃផ្សារភ្ជាប់ខ្សែសង្វាក់ដឹកជញ្ជូន - គយ - ឃ្លាំង - ICD - ការដឹកជញ្ជូនក្នុងស្រុក អនុញ្ញាតឱ្យមានការកំណត់ពេលវេលា ការចែករំលែក slot ការចែករំលែកកុងតឺន័រទទេ និងការប្រកាសតែម្តង។ វិធីសាស្រ្តនេះនឹងជួយកាត់បន្ថយពេលវេលានៃការផ្លាស់ប្តូរ កាត់បន្ថយថ្លៃដើម logistics បង្កើនលទ្ធភាពព្យាករណ៍បានទូទាំងខ្សែសង្វាក់ ដោយហេតុនេះបង្កើតគុណសម្បត្តិប្រកួតប្រជែងរយៈពេលវែង។

បញ្ជាក់ជំហរតួនាទីជា "មជ្ឈមណ្ឌលដ៏អស្ចារ្យ" នាវាចរណ៍ក្នុងតំបន់

យោងតាមការតម្រង់ទិសដៅរបស់គណៈកម្មាធិការប្រជាជនទីក្រុង ហូ ជីមិញ អភិវឌ្ឍន៍កំពង់ផែទឹកជ្រៅនឹង​ផ្អែកលើ​សសរស្តម្ភចំនួនបីគឺ៖ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពហុបែបផែន - របបវាយទម្លុះ - បច្ចេកវិទ្យា និងបៃតង​ឧបនីយកម្ម (greenify)។

ទីមួយ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពហុបែបផែន។ ទីក្រុងផ្តល់អាទិភាពដល់ការបញ្ចប់រួចរាល់ខ្សែផ្លូវចរាចរណ៍សំខាន់ៗ តភ្ជាប់កំពង់ផែ - តំបន់ឧស្សាហកម្ម - អាកាសយានដ្ឋាន រួមមានផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងទី ៣ ផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងទី ៤ និងបណ្តា​ខ្សែផ្លូវល្បឿនលឿនអន្តរតំបន់។ ទន្ទឹមនោះដំឡើងកម្រិត ជីកស្តារដៃទន្លេដើម្បីទទួលស្រឡាងដឹកទំនិញធុនធ្ងន់ និង​អភិវឌ្ឍខ្សែផ្លូវដែកដឹកជញ្ជូនទំនិញទីក្រុង ហូ ជីមិញ - កៃម៉ែប - បាវបាង - កឹនធើ។

ស្របពេលនោះ ទីក្រុងនឹងរៀបចំផែនការរាល់ឃ្លាំងកុងតឺន័រក្នុងស្រុក (ICD) មជ្ឈមណ្ឌល logistics ត្រជាក់ និងមជ្ឈ​មណ្ឌលចែកចាយតាមបណ្តោយខ្សែក្រវាត់ក្រុង បង្កើតជា "ខ្សែ​ក្រវាត់ក្រុងភស្តុភារក្រោយកំពង់ផែ" ជួយកាត់បន្ថយ​ពេល​វេលា​ចរាចរ និងកាត់បន្ថយថ្លៃដឹកជញ្ជូន។

ទីពីរ របបវាយទម្លុះ។ ទីក្រុង ហូ ជីមិញ ស្រាវជ្រាវអនុវត្តគំរូ “ច្រកមួយ - រាយការណ៍ម្តង” សម្រាប់គ្រប់បែបបទ​កំពង់ផែសមុទ្រ គយ និងចត្តាឡីស័កទាំងអស់ ស្របពេលនោះដែរកសាងយន្តការ sandbox សម្រាប់​សេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុ - ធានារ៉ាប់រងនាវាចរណ៍ - ផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈ រួមជាមួយនឹងគោលនយោបាយអនុគ្រោះ​សម្រាប់ធនធានមនុស្ស logistics និងយន្តការ PPP ក្នុងការវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​កំពង់ផែ។

ជាពិសេស ការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរី (FTZ) នៅកំពង់ផែកណ្តាលត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងជំរុញរាល់​សេវាកម្មមានតម្លៃ​បន្ថែមដូចជាការបែងចែក ការវេចខ្ចប់ ការបិទស្លាកសញ្ញា និងចត្តាឡីស័ក ប្រហាក់ប្រហែលនឹងគំរូ Shanghai Free Trade Zone (ប្រទេស ចិន)។

ទីបី បច្ចេកវិទ្យា និងបៃតងឧបនីយកម្ម។ ទីក្រុងជំរុញការកសាងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីកំពង់ផែ​ឆ្លាតវៃ ប្រើកម្មវិធី IoT, RFID, កាមេរ៉ា AI និងមូលដ្ឋានគ្រឺះកម្រិតឌីជីថល ដាក់ដំណើរការ​ការព្យាករណ៍ការកកស្ទះដោយប្រើម៉ាស៊ីនសិក្សា ធ្វើឱ្យប្រសើរបំផុតនូវការ​ដឹកជញ្ជូនតាមស្រឡាង និងកុងតឺន័រ​ទទេ។

ស្របពេលនោះ អភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធប្រេងឥន្ធនៈស្អាត (LNG) ស្ថានីយសាកថ្មសម្រាប់រថយន្តអគ្គិសនី ការ​សាកល្បងត្រាក់ទ័រ​អគ្គិសនី និងការស្រាវជ្រាវការប្រមូលទុក និងផ្ទុក CO₂ តាមគំរូ Rotterdam (ប្រទេស ហូឡង់)។ “បៃតងឧបនីយកម្ម” ត្រូវ​បានកំណត់ជាឧត្តមភាពសម្រាប់ការប្រកួតប្រជែងក្នុង​រយៈពេល​យូរអង្វែង ជួយឲ្យទីក្រុងទទួលបានខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ “កាបូនទាប” ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព និងបញ្ជាក់ជំហរ​ជាមជ្ឈមណ្ឌលនាវាចរណ៍បៃតងរបស់តំបន់។

នៅកម្រិតយុទ្ធសាស្ត្រ លោក ង្វៀន វ៉ាន់យុង អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការប្រជាជនទីក្រុង ហូ ជីមិញ មាន​ប្រសាសន៍ថា ទីក្រុងនឹង​កសាងគម្រោងមេមជ្ឈមណ្ឌលនាវាចរណ៍ពិភពលោកមានទីតាំងនៅទីក្រុង ហូ ជីមិញ ដោយមានការចូលរួមពីសហគ្រាសឈាន​មុខគេដូចជា Gemadept តឹនកាង សាយហ្គន (កំពង់ផែថ្មី សាយហ្គន) និងដៃគូអន្តរជាតិ។ នៅពេលតភ្ជាប់បណ្តុំកំពង់ផែ ពង្រីកសេវាកម្មមានតម្លៃខ្ពស់ បញ្ចប់រួចរាល់ "ខ្សែ​ក្រវ៉ាត់ក្រុងភស្តុភារក្រោយកំពង់ផែ" ទីក្រុង ហូ ជីមិញ នឹងពង្រឹងតួនាទីរបស់​ខ្លួនជាច្រកពាណិជ្ជកម្ម និង​មជ្ឈមណ្ឌលនាវាចរណ៍ហិរញ្ញវត្ថុរបស់តំបន់។

ខណៈពេលនោះ អនុសាស្ត្រាចារ្យ បណ្ឌិត ត្រឹន ហ្វាងង៉ឹន សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាគោលនយោបាយហិរញ្ញវត្ថុ និង​រូបិយវត្ថុជាតិ​មានប្រសាសន៍ថា នៅពេលសេដ្ឋកិច្ចកំពង់ផែមានការអភិវឌ្ឍនឹងអូសទាញទីផ្សារលក់ទំនិញ និងការទូទាត់អន្តរជាតិអភិវឌ្ឍតាមហ្នឹង បង្កើតមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ទីក្រុង ហូ ជីមិញ ក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិភ្ជាប់ជាមួយនឹងកំពង់ផែ។

ក៏ប៉ុន្តែ ដើម្បីសម្រេចគោលដៅនេះ ធនធានហិរញ្ញវត្ថុគឺជាគន្លឹះ។ ទីក្រុងត្រូវការដើមទុនវិនិយោគប្រហែល ១ លានពាន់លានដុង​ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងនោះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមានចំនួនពាក់កណ្តាល។ ថវិកាទទួលបានត្រឹមតែប្រហែល ២០០.០០០ ពាន់លាន​ដុងប៉ុននោះក្នុងដំណាក់កាល ២០២៦ - ២០៣០ ហើយចំណែកសេសសល់ត្រូវតែកៀរគរពីឯកបុគ្គល ការវិនិយោគផ្ទាល់ពី​បរទេស (FDI) និងធនធានដីធ្លី។ ទីក្រុងកំពុងស្នើធ្វើវិសោធនកម្មសេចក្តីសម្រេចលេខ ៩៨ ដើម្បីធ្វើឱ្យយន្តការទាក់ទាញ​វិនិយោគិនយុទ្ធសាស្ត្រល្អឥតខ្ចោះ ជាពិសេសនៅក្នុងតំបន់កំពង់ផែទំនើបអស្ចារ្យ - តំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរី (FTZ) កាយម៉ែបហា និងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីសេវាកម្មនាវាចរណ៍ - logistics - ថាមពល៕

អត្ថបទ និងរូបថត៖ ហ្វាងត្វៀត - ហ្វៀនត្រឹន
ប្រែសម្រួល៖ សឺនហេង - អៀងថាន់